===== AWK / GAWK / NAWK =====

**Użycie awk w linii komend:**

<code>awk [opcje] 'skrypt' plik...</code>
<code>cat plik | awk [opcje] 'skrypt'</code>

Skrypt awk składa się z wzorców i działań (poleceń) wykonywanych na liniach pliku pasujących do wzorca. \\
odpowiadające mu działanie.

Ogólna składnia skryptu awk to:
<code>pattern { action }</code>

Przykład:
<code>awk '/pattern/ { print $0 }' file.txt</code>

wypisze wszystkie linie z pliku ''file.txt'' zawierające słowo "pattern".


**Procedura działania awk:**

   - Wczytanie linii z pliku wejściowego (lub standardowego wejścia)
   - Podzielenie linii na pola (''$1'', ''$2'', itd.) według separatora (domyślnie biały znak) 
   - Sprawdzenie, czy linia pasuje do któregoś ze wzorców
   - Wykonanie odpowiadającego działania na linii (jeśli pasuje)
   - Przejście do następnej linii i powtórzenie procesu


**Zmienne w awk:**

  * ''$0'' - cała linia wejściowa
  * ''$1'', ''$2'', ... - poszczególne pola linii
  * ''NF'' - liczba pól w bieżącej linii
  * ''NR'' - numer bieżącej linii w całym wejściu
  * ''FS'' - separator pól (domyślnie biały znak)
  * ''OFS'' - separator pól przy wydruku (domyślnie biały znak)
  * ''RS'' - separator rekordów (domyślnie nowa linia)
  * ''ORS'' - separator rekordów przy wydruku (domyślnie nowa linia) 


**Wzorzec**

  * ''/pattern/'' - linia pasująca do wzorca (wyrażenia regularnego)
  * ''BEGIN'' - działanie wykonywane przed przetwarzaniem pierwszej linii
  * ''END'' - działanie wykonywane po przetworzeniu wszystkich linii
  * warunek logiczny (np. ''$1 > 10'') - linia spełniająca warunek
  * dopasowanie wzorca do zmiennej (np. ''$1 ~ /pattern/'')


Przykłady:  \\
Numerowanie linii w pliku:
<code>awk '{ print NR, $0 }' file.txt</code>

Wypisanie drugiego pola każdej linii:
<code>awk '{ print $2 }' file.txt</code>

Zsumowanie wartości w pierwszym polu:
<code>awk '{ sum += $1 } END { print sum }' file.txt</code>

Wypisanie nazw zwykłych użytkowników z pliku /etc/passwd:
<code>awk -F: '$3 >= 1000 { print $1 }' /etc/passwd</code>

Wypisanie numerów UID uzytkoników z nazwami zaczynającymi się na "a":
<code>awk -F: '$1 ~ /^a/ { print $3 }' /etc/passwd</code>


**Najważniejsze opcje awk:**

^ Opcja        ^ Opis                                      ^
| ''-F''     | ustawienie separatora pól (domyślnie biały znak) |
| ''-v''     | przypisanie wartości zmiennej przed rozpoczęciem przetwarzania pliku |


==== Działania awk ====

  * ''print'' - wypisuje określone pola lub tekst
  * ''printf'' - formatowany wypis danych
  * ''length()'' - długość łańcucha
  * ''substr()'' - podłańcuch
  * ''split()'' - podział łańcucha na tablicę
  * ''gsub()'' - globalna zamiana wzorca w łańcuchu
  * ''system()'' - wykonanie polecenia systemowego
  * instrukcje warunkowe (''if'', ''else'') jak w c
  * pętle (''for'', ''while'') jak w c
  * operacje arytmetyczne i logiczne jak w c
  * obliczenia w precyzji zmiennoprzecinkowej, funkcje matematyczne (''sin()'', ''cos()'', ''sqrt()'', itp.)
  * tablice, także tablice asocjacyjne 


==== Przykłady użycia ====

Wypisanie pierwszych 10 linii pliku:
<code>awk 'NR <= 10 { print $0 }' file.txt</code>
<code>awk 'NR > 10 { exit } { print $0 }' file.txt</code>

Wypisanie linii zawierających "error":
<code>awk '/error/ { print $0 }' logfile.txt</code>

Usunięcie pustych linii z pliku:
<code>awk 'NF > 0 { print $0 }' file.txt</code>

Zamiana "foo" na "bar" w pliku:
<code>awk '{ gsub("foo", "bar"); print $0 }' file.txt</code>

Zamiana małych liter na wielkie:
<code>awk '{ for(i=1;i<=NF;i++) $i = toupper($i); print $0 }' file.txt</code>

Wypisz liczbę linii, wyrazów i znaków w pliku:
<code>awk '{ words += NF; chars += length($0) + 1 } END { print NR, words, chars }' file.txt</code>


==== Zasoby online ====

   * [[https://www.grymoire.com/Unix/Awk.html|The Grymoire Awk Tutorial]] - obszerny tutorial po angielsku
   * [[https://www.gnu.org/software/gawk/manual/gawk.html|GNU Awk User's Guide]] - oficjalna dokumentacja GNU Awk
   * [[https://www.tutorialspoint.com/awk/index.htm|Awk Tutorial - Tutorialspoint]]