Zmienne, typy, operatory

Zmienne i ich typy

Deklaracje zmiennej:

typ nazwa_zmiennej;

Zmienne przechowują wartości:

• typ zmiennej: określa rodzaj danych, zakres wartości, dozwolone operacje na wartości
• nazwa zmiennej: dozwolone znaki a-zA-z0-9_ (cyfra nie może być pierwszym znakiem)

Przykład:

int i;           // typ całkowity (4B)
long j;          // typ całkowity (4B)
float x;         // typ rzeczywisty (4B)
double y;        // typ rzeczywisty (8B)
char znak;       // typ znakowy  (1B)
string napis;    // łańcuch znakowy (napis, kolekcja znaków)

Zmienne a pola klas

using System;

// tu nie deklarujemy zmiennych !!!

namespace Zmienne
{
   // tu też nie deklarujemy zmiennych
   
   class Program
   {
      // Zmienna zadeklarowana w tym miejscu staje się polem klasy Program
      int a;
   
      static void Main(string[] args)
      {
          // Zmienna zadeklarowana w tym miejscu jest dostępna w funkcji Main
          int b;
      
      }
   }
}

Przypisanie wartości

Operator przypisania =

zmienna = wartość;

Przykład:

i = 2;
j = 4L;                     //  wartość long 
x = 3.14f;                  //  wartość float
y = 4.600;                  //  wartość double
c = '*';                    //  znak gwiazdki
napis = "Witaj Świecie";    // łańcuch znakowy 

Deklaracja z inicjacją

typ zmienna = wartość;

int i = 2;
long j = 4L;        
float x = 3.14f;     
double y = 4.600;
char c = 'X';
string napis = "Witaj Świecie";

Domyślny typ przy inicjacji

var zmienna = wartość;

var i = 2;
var j = 4L;        
var x = 3.14f;     
var y = 4.600;
var c = 'X';
var napis = "Witaj Świecie";

Podstawowe typy

Literały

Operatory arytmetyczne

Kolejność operacji: mnożenie i dzielenie przed odejmowaniem i odejmowaniem.

Pierwszeństwo maja wyrażenia w nawiasach ( )

Przykład:

double x = 3.14;
int k = 42;
char znak = 'C';

k = k + 1;
x = k - 100;
x = x * x;
k = x / 2;
k++;
--k;

Kolejność operacji

Jaki będzie wynik?

1 + 2 * 3
(1 + 2) * 3
1 / 2
1.0 / 2
1 / 2.0
1.0 / 2.0 * 3.0

int i = 1;
Console.WriteLine(++i);
Console.WriteLine(i++);

Ćwiczenie: pole i obwód koła

Napisz program, który wyznaczy pole oraz obwód koła o podanym promieniu $r=2$.

Liczba $\pi$ w C#

Math.PI

W jaki sposób wczytać liczbę z konsoli?

Klasa Convert

k = System.Convert.ToInt32(x);
y = System.Convert.ToDouble(x);

W jaki sposób wypisac liczbę w konsili?

int a = 42;
Console.WriteLine("To jest liczba " + a.ToString());
Console.WriteLine("To jest liczba {0}", a);
Console.WriteLine($"Liczba wynosi {a}");

Zadanie 2: kalkulator

Napisz program, który poprosi użytkownika o podanie 2 liczb rzeczywistych a następnie wypisze ich sumę, różnicę, iloczyn oraz iloraz.
Przykładowy wynik działania programu:

Podaj dwie liczby: 
1 
3
Oto wynik:
1.0 + 3.00 = 4.000
1.0 - 3.00 = -2.000
1.0 * 3.00 = 3.000
1.0 / 3.00 = 0.333

Co się stanie gdy druga podana liczba będzie zerem?

Operatory relacji

Przykład

if ( x == 0 ) 
{
   Console.WriteLine("Pamiętaj cholero nie dziel przez zero!");
}

Operatory logiczne

Przykład

if ( a > 0 && b < 0 ) 
{
   Console.WriteLine("Obie wartości są dodatnie");
}

Operatory przypisania

Inne operatory

Rzutowanie (konwersja) typów

Rzutowanie jawne

(double)42         // wynik  42.0
(int)0.99          // wynik  0, utrata precyzji !!!

Rzutowanie niejawne

double x = 42;         // Jest OK
int    x = 0.5;        // NIE jest OK, błąd 
int    x = (int)0.5;   // Jawne rzutowanie, jest OK ale utrata dokładności

Konwersja do/z łańcuchów

Zamiana łańcuchów na typy liczbowe

• Klasa System.Convert
  ToInt32(), ToDouble(), ToString(), …
  

  double x = Convert.ToDouble(Console.ReadLine());

• Metoda Parse() dla każdego typu wbudowanego
  

  double x = double.Parse(Console.ReadLine());

Zamiana na łancych znakowy:

• Metoda ToString() każdego obiektu
  

  int x = 42;
  Console.WriteLine(x.ToString());

• Metoda Frormat(wartosc) klasy String
  

  int x = 42;
  string s = String.Format("Liczba x = {0}", x);

Formatowanie wartości

Składnia: {indeks:format}

double x = 2.0 / 3.0;
Console.WriteLine("Zmienna x = {0}",    x);
Console.WriteLine("Zmienna x = {0:F}",  x);
Console.WriteLine("Zmienna x = {0:F1}", x);
Console.WriteLine("Zmienna x = {0:C}",  x);
Console.WriteLine("Zmienna x = {0:P1}",  x);

Zmienna x = 0,6666666666666666
Zmienna x = 0,667
Zmienna x = 0,7
Zmienna x = 0,67 zł
Zmienna x = 66,7%

Zobacz: Standard numeric format strings

Wyrównanie wartości

Składnia: {indeks,szerokość:format}

double x = 1.29;
Console.WriteLine("|{0}|", x);
Console.WriteLine("|{0,10}|", x);
Console.WriteLine("|{0,-10}|", x);
Console.WriteLine("|{0,-10:F1}|", x);

|1,29|
|      1,29|
|1,29      |
|1,3       |

Użycie formatowania

• String.Format(format)
• łancuchy interpolowane $„{zmianna:format}”
• metoda ToString(format)

double x = 1.29;
var s1 = String.Format("|{0,-10:F1}|", x);
var s2 = $"|{x,-10:F1}|";
var s3 = x.ToString("F1"); // tylko format wartości
Console.WriteLine(s1 + '\n' + s2 + '\n' + s3 );

|1,3       |
|1,3       |
1,3